Stało się! Zarząd Polskiego Związku Piłki Nożnej w dniu 8 sierpnia 2023 r. podjął Uchwałę nr VII/116 – Regulamin Agentów Piłkarskich PZPN. Przyjęte nią unormowania wprowadzają do porządku prawnego krajowej federacji piłkarskiej z dniem 1 października 2023 r. założenia wynikające z aktualnie obowiązującego Regulaminu FIFA dotyczącego agentów piłkarskich. Rozwiązania te zastąpią obecne regulacje wynikające z Uchwały nr III/42 z dnia 27 marca 2015 r. w sprawie współpracy z pośrednikami transakcyjnymi.
Co się zmieni?
Przede wszystkim usługi Agenta piłkarskiego będą mogły świadczyć jedynie te osoby fizyczne, które uzyskają uprzednio licencję wydaną przez FIFA. W przeciwieństwie zatem do obecnych regulacji, agentem będzie mogła być wyłącznie osoba fizyczna, nadto nie wystarczy jej rejestracja w systemie rejestracyjnym PZPN. Wymagane jest zdanie przez nią egzaminu, którego zaliczenie stanowi bezwzględny warunek uzyskania licencji. W rezultacie dotychczasowi pośrednicy transakcyjni, którzy nie posiadali licencji agenta piłkarskiego przed 2015 r. i nie uzyskają obecnie licencji FIFA, nie będą uprawnieni do świadczenia usług Agenta po dniu 1 października 2023 r.
Wprowadzone zmiany mają zatem na celu podniesienie i ustalenie minimalnych standardów zawodowych i etycznych działalności Agenta. Dodatkowo ich celem jest również w szczególności zapewnienie odpowiedniej jakości usług świadczonych przez Agentów na rzecz klientów (Klubów i Zawodników) z zachowaniem uczciwych i rozsądnych opłat za usługi, mających jednolite zastosowanie na rynku piłkarskim, a także ochronę interesów Zawodników oraz zapobieganie nadużyciom, przesadnym i spekulacyjnym praktykom.
Jak założenia te zostaną zrealizowane w praktyce?
1. Okres obowiązywania umów o reprezentowanie
Nowe regulacje dotyczące Agentów piłkarskich przewidują, iż okres obowiązywania umów o reprezentowanie zawieranych przez Agentów z Zawodnikami nie może przekraczać 2 lat, a termin ten nie może być przedłużany, czy to poprzez zastrzeżenie warunku w umowie, czy też poprzez jednostronne oświadczenie. Wszelkie tego typu klauzule, których celem byłoby przedłużenie dwuletniego okresu obowiązywania umowy o reprezentowanie są nieważne.
Co więcej, przed zawarciem umowy o reprezentowanie z Zawodnikiem, Agent zobowiązany jest do poinformowania Zawodnika w formie pisemnej, że powinien on rozważyć skorzystanie z niezależnej porady prawnej w związku z zawarciem umowy o reprezentowanie; oraz uzyskać od Zawodnika potwierdzenie w formie pisemnej, że skorzystał on lub zdecydował się̨ nie skorzystać́ z takiej niezależnej porady prawnej. Wskazane wyżej oświadczenia nie mogą stanowić części umowy o reprezentowanie. W rezultacie Zawodnik każdorazowo przed podpisaniem umowy uzyska formalną możliwość weryfikacji treści umowy przez wybranego przez siebie profesjonalnego prawnika.
Co istotne, taką nieodpłatną możliwość zapewnia Zawodnikom Polski Związek Piłkarzy.
2. Możliwość prowadzenia samodzielnych negocjacji przez Zawodników
Niezwykle ważną sprawą jest, iż nowe regulacje dopuszczają możliwość negocjowania i zawarcia przez Zawodnika Kontraktu bez udziału Agenta. Co więcej, za nieważne uznane zostały wszelkie postanowienia umów o reprezentowanie zawierające klauzule ograniczające możliwość samodzielnego negocjowania i zawierania przez Zawodników Kontraktów lub umów transferowych bez udziału Agenta, jak również klauzule przewidujące kary umowne dla Zawodników, którzy samodzielnie negocjują lub zawierają Kontrakty lub umowy transferowe bez udziału Agenta.
3. Możliwość rozwiązania umowy o reprezentowanie z ważnych powodów
Inną ważną zmianą wprowdzoną Regulaminem Agentów Piłkarskich PZPN jest to, że umowa o reprezentowanie będzie mogła zostać rozwiązana w dowolnym momencie przez każdą z jej stron, jeżeli zaistnieje ku temu uzasadniony powód (ważna przyczyna). Strona wypowiadająca lub rozwiązująca umowę o reprezentowanie bez uzasadnionej przyczyny (ważnej przyczyny) będzie musiała zrekompensować drugiej stronie wszelkie wynikające z tego szkody. Uzasadniony powód (ważna przyczyna) do wypowiedzenia umowy o reprezentowanie postanie wtedy, gdy od strony nie można już racjonalnie oczekiwać, zgodnie z zasadą działania w dobrej wierze, kontynuowania stosunku umownego przez uzgodniony okres. Przykładowo wskazano, iż sytuacje takie wystąpią, gdy nastąpi:
1) odebranie lub zawieszenie licencji agenta przez FIFA;
2) prawomocne orzeczenie wobec agenta zakazu udziału w jakiejkolwiek działalności związanej z piłką nożną lub kary dyscyplinarnej.
Z racji, iż zawarty w uchwale katalog tzw. ważnych przyczyn ma charakter otwarty (przykładowy), w praktyce możliwe będzie powoływanie się również na inne ważne przyczyny jako podstawę do przedterminowego rozwiązania umowy z Agentem, o ile zawodnik nie będzie mógł racjonalnie oczekiwać od agenta – zgodnie z zasadą działania w dobrej wierze – iż ten będzie właściwie wykonywał swoje zobowiązania umowne wobec zawodnika.
4. Umowy o reprezentowanie z Zawodnikami U18.
W zakresie umów o reprezentowanie zawodników U18, nowe regulacje wprowadzają możliwość zawarcia umów o reprezentowanie z opiekunami prawnymi zawodnika nie wcześniej niż na sześć miesięcy przed ukończeniem przez piłkarza wieku 15 lat. Co istotne, nowa regulacja wprowadza klauzulę, w myśl której agent przed uzyskaniem zgody opiekunów prawnych może podjąć z nimi wyłącznie jednorazowy kontakt z prośbą o kontakt do zawodnika U18.
5. Zasady kalkulacji i wypłaty wynagrodzenia Agenta
Nowe regulacje wskazują ponadto, iż zasadniczo, Agent może otrzymywać wynagrodzenie wyłącznie od swojego klienta, który nie może zlecać dokonania płatności osobom trzecim. Wyjątek stanowią wypadki, w których agent reprezentuje klienta indywidualnego (np. Zawodnika), dla którego wynegocjowane wynagrodzenie roczne wynosi mniej lub równowartość 200.000 PLN, nie wliczając w to płatności warunkowych. W takich przypadkach Podmiot pozyskujący (Klub) może uzgodnić z Zawodnikiem, że zapłaci opłatę za usługę związaną z taką transakcją agentowi zawodnika, zgodnie z umową o reprezentowanie, pod warunkiem jednak łącznego spełnienia poniższych warunków:
- opłata za usługi zapłacona przez Klub w imieniu Zawodnika nie może wpływać na obowiązek powierniczy agenta wobec Zawodnika. Nie może również powodować jakiejkolwiek zależności lub podporządkowania agenta wobec Klubu,
- opłata za usługi dokonywana przez Klub w imieniu Zawodnika nie może być wyższa niż uzgodniona opłata za usługi w umowie o reprezentowanie pomiędzy Zawodnikiem i Agentem. W razie wątpliwości, Agent lub Zawodnik są zobowiązani do przedstawienia Klubowi umowy o reprezentowanie, której płatność dotyczy,
- Klub nie może potrącić z wynagrodzenia Zawodnika żadnej opłaty za usługi związane z płatnością na rzecz Agenta,
- płatność zostanie dokonana na podstawie umowy zawartej pomiędzy Klubem a Agentem.
Nowe regulacje wskazują, iż płatność wszelkich opłat za usługi na rzecz Agenta powinna nastąpić po zamknięciu danego okresu rejestracyjnego, w ratach co trzy miesiące przez okres obowiązywania Kontraktu wynegocjowanego przez Agenta. Podstawą do naliczenia prowizji może być przy tym wyłącznie wynagrodzenie faktycznie otrzymane przez Zawodnika, od którego prowizja Agenta powinna być naliczana proporcjonalnie. Wyjątek od powyższej reguły stanowią wypadki, w których wynegocjowany Kontrakt ma okres obowiązywania krótszy niż sześć miesięcy. W takim wypadku zapłata opłaty za usługi świadczone przez Agenta następuje w jednej racie po wygaśnięciu wynegocjowanego Kontraktu.
Nowe regulacje utrzymują także zasadę, w myśl której Agent co do zasady nie może otrzymać opłaty za usługi, jeśli jest zaangażowany w realizację usług dotyczących Zawodnika U18, chyba że dany Zawodnik podpisuje swój pierwszy lub kolejny profesjonalny kontrakt. W tych przypadku, gdy Agent w ramach jednej transakcji działa zarówno w imieniu Klubu, jak i w imieniu Zawodnika (dozwolona podwójna reprezentacja), Klub może zapłacić do 50% całkowitej należnej opłaty za usługi.
Nowe regulacje przewidują również postanowienia, w myśl których Agent nie jest uprawniony do otrzymania jeszcze nienależnej opłaty za usługi wynikające z wynegocjowanego Kontraktu. Dotyczy to sytuacji, w których:
- Zawodnik przenosi się do innego Klubu pozyskującego przed upływem okresu obowiązywania wynegocjowanego Kontraktu; lub
- wynegocjowany Kontrakt zostanie przedwcześnie rozwiązany, a agent nadal reprezentuje danego Zawodnika w momencie tego rozwiązania.
W takich sytuacjach, Agentowi należna będzie opłata naliczona proporcjonalnie do dnia obowiązywania Kontraktu.
Nowy Regulamin Agentów Piłkarskich PZPN wprowadza również szczegółowe unormowania dotyczące określania wysokości wynagrodzenia Agentów, stanowiąc, iż opłata za usługi należna Agentowi z tytułu obliczana jest w następujący sposób:
a) w przypadku reprezentowania Zawodnika lub Klubu pozyskującego: na podstawie wynagrodzenia Zawodnika;
b) w przypadku reprezentowania Klubu odstępującego: na podstawie kwoty transferowej dla danej transakcji.Regulamin Agentów Piłkarskich PZPN, w miejsce rekomendowanych obecnie stawek prowizji Agentów, określa wysokość maksymalnych opłat za usługi, należne za świadczenie usług Agentów, niezależnie od liczby Agentów świadczących usługi na rzecz danego Zawodnika, wynosi:
- w wypadku kontraktów, w których roczne wynagrodzenie Zawodnika wynosi mniej lub równowartość 800.000,00 PLN – 5% wynagrodzenia Zawodnika,
- w wypadku kontraktów, w których roczne wynagrodzenie Zawodnika wynosi powyżej 800.000,00 PLN – 3% wynagrodzenia Zawodnika.
Jednocześnie w celu uniknięcia wątpliwości, nowe regulacje wskazują, iż:
- w obliczeniach mających na celu ustalenie odpowiedniego limitu opłat za usługi w ramach wynagrodzenia Zawodnika nie można uwzględniać żadnych płatności warunkowych;
- jeżeli wynagrodzenie Zawodnika wynosi ponad 800.000 PLN rocznie (lub równowartość tej kwoty), roczna nadwyżka ponad tę kwotę podlega ograniczeniu opłaty za usługi w wysokości 3%, jeśli Agent reprezentuje Zawodnika lub Klub pozyskujący, albo 6%, jeśli reprezentuje zarówno Klub pozyskujący i Zawodnika (dozwolona podwójna reprezentacja);
- obliczenia kwoty transferowej nie mogą obejmować:
- jakiejkolwiek kwoty wypłaconej jako odszkodowanie za naruszenie Kontraktu zgodnie z artykułem 17 lub załącznikiem 2 do FIFA RSTP; lub
- jakiejkolwiek kwoty z tytułu przyszłego transferu Zawodnika.
Co istotne, Regulamin Agentów Piłkarskich PZPN wyraźnie stanowi, iż Agent nie może podejmować, ani też nawet próbować podejmować działań, które bezpośrednio lub pośrednio zmierzałyby do obejścia limitu opłat wynikających z Regulaminu.
6. Przepisy przejściowe dotyczące umów o reprezentowanie
Nowe regulacje wskazują równocześnie, iż wszelkie uprzednio zawarte umowy pośrednictwa, obowiązują do upływu okresu, na który zostały zawarte, przy czym nie mogą one zostać odnowione, ani zmienione. Dodatkowo, wszystkie te umowy, które nie spełniają minimalnych wymagań określonych w Regulaminie Agentów Piłkarskich PZPN i nie zostaną zmienione do dnia 1 października 2023 r. z upływem tego terminu automatycznie przestaną obowiązywać. Co więcej, wszelkie umowy o reprezentowanie, które zostaną zawarte po dniu 8 sierpnia 2023 r. powinny spełniać wymagania określone w nowym Regulaminie.
Podsumowanie
Niewątpliwie nowy Regulamin Agentów Piłkarskich ocenić należy jednoznacznie pozytywnie. Zaproponowane w nim rozwiązania podwyższają wymagania dotyczące standardu usług świadczonych przez Agentów. Dodatkowo poprzez ograniczenie czasowe obowiązywania umów o reprezentowanie do 2 lat, umożliwienie Zawodnikom uzyskania porad prawnych przed ich zawarciem, dopuszczenie możliwości rozwiązania umów o reprezentowanie z ważnych przyczyn, jak również umożliwienie Zawodnikom prowadzenia samodzielnych negocjacji warunków Kontraktu bez obawy nałożenia na nich kar umownych, nowe regulacje wprowadzają rozwiązania postulowane od lat w środowisku piłkarskim. Unormowania te, w połączeniu z ustaleniem maksymalnej uczciwej i rozsądnej wysokości wynagrodzenia Agentów, niewątpliwie wzmacniają ochronę interesów Zawodników oraz – jak się wydaje – pozwolą zapobiegać dotychczasowym nadużyciom pozycji Agenta, z którymi niejednokrotnie mieliśmy niestety dotychczas do czynienia.
PEŁNĄ TREŚĆ REGULAMINU AGENTÓW PIŁKARSKICH PZPN POBRAĆ MOŻNA ZE STRONY ZWIĄZKU [SPRAWDŹ]
